O nas
	Uprawnienia,        Certyfikaty
	Sztuka budowlana
	Akty Prawne
	Kontakt
	Zarządzanie projektem

Sztuka budowlana

Wprowadzenie
Regulacje ustawowe w budownictwie
Dzieło budowlane
Wymagania podstawowe
Plan BIOZ
Kwalifikacje zawodowe
Roboty budowlane



Wprowadzenie

Budownictwo jest dziedziną warunkującą rozwój cywilizacyjny, a także poziom zaspakajania potrzeb socjalnych i społecznych oraz gospodarczych i państwowych. Podstawowym celem działalności budowlanej jest zrealizowanie dzieła budowlanego -jakim jest obiekt budowlany - w sposób zapewniający bezpieczeństwo jego realizatorów oraz możliwość bezpiecznego jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Obiekty budowlane w życiu człowieka spełniają ważną rolę, bowiem człowiek spędza w nich lub na nich znaczną część życia. Każdy obiekt budowlany budowany w Polsce powinien być realizowany zgodnie z polskim prawem i musi spełniać wymagania przepisów polskiego prawa budowlanego, by mógł być dopuszczony do użytkowania.

Polityka budowlana - to działanie na rzecz sprawnej realizacji budownictwa, rozumianego jako tworzenie substancji budowlanej, jej utrzymanie i modernizację (przebudowa, remont) -w sposób zgodny z interesem obywateli i państwa. Cele polityki budowlanej to:

- zapewnienie ładu budowlanego,
- zapewnienie efektywności działalności budowlanej.

Realizacja celu głównego - zapewnienie ładu budowlanego - wymaga realizacji celów cząstkowych do których zaliczyć należy:

- zapewnienie bezpieczeństwa i jakości dzieła budowlanego,
- usprawnienie przebiegu procesu budowlanego, dostosowanie budownictwa do prawodawstwa Unii Europejskiej.

Uczestnicy procesu budowlanego
Ustawowymi uczestnikami procesu budowlanego są:

1)inwestor,
2)inspektor nadzoru inwestorskiego,
3)projektant,
4)kierownik budowy lub kierownik robót.

W całym procesie budowlanym kluczową rolę ma inwestor, który określa przeznaczenie obiektu. Do niego należy decyzja, co ma być budowane, w jakim miejscu, do czego ma służyć. Jednak nie zawsze zamiary inwestora mogą zostać zrealizowane i to nie zawsze z prozaicznych przyczyn finansowych. Sztywne ramy prawne, w jakich zamknięty jest proces budowlany, często nie pozwalają inwestorowi spełnić swych marzeń.

Inwestor - to osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, która posiada środki finansowe na realizację określonej inwestycji budowlanej, organizuje proces jej powstawania, ma prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz jako jedyna jest upoważniona do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

Inwestycje - to nakłady gospodarcze, zmierzające do tworzenia nowych lub powiększenia istniejących środków trwałych.

Inwestycje budowlane - to inwestycje, których przedmiotem są roboty budowlane i montażowe.


Regulacje ustawowe w budownictwie
Podstawowe przepisy administracyjno-porządkowe odnoszące się do procesu budowlanego i mające istotny wpływ na jego sprawny przebieg zawarte są w ustawie - Prawo budowlane.
Pojęcie prawa budowlanego nie jest jednoznaczne. W nauce prawa pojęcie "prawo budowlane" rozumiane jest w dwóch znaczeniach:

1) jako zespół norm zawartych w ustawie - Prawo budowlane,
2) jako zespół (całokształt) przepisów prawnych bezpośrednio związanych z dziedziną budownictwa.

Dla budownictwa podstawowym aktem prawnym jest ustawa Prawo budowlane. Można by ją nazwać "Konstytucją budownictwa", bowiem ustala ona zasadnicze normy prawne regulujące całość zagadnień dotyczących budownictwa.
Znajomość postanowień ustawy Prawo budowlane jest niezbędna i konieczna dla każdego, kto w budownictwie ma pełnić funkcje techniczne.

Obowiązująca obecnie ustawa - Prawo budowlane normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach.


Dzieło budowlane
Przez dzieło budowlane rozumie się poszczególne obiekty budowlane oraz zabudowę i zagospodarowanie działek (terenu), na których są one zlokalizowane. Aby obiekt budowlany mógł spełniać swoje zadania musi być:

- prawidłowo zaprojektowany,
- prawidłowo wykonany,
- zbudowany z właściwych wyrobów budowlanych (materiałów) oraz utrzymany w należytym stanie technicznym w okresie jego użytkowania. Na jakość finalną dzieła budowlanego składa się jakość:

1) rozwiązań projektowych (architektonicznych i budowlanych),
2) zastosowanych wyrobów budowlanych,
3) wykonania robót budowlanych. Wpływ na wyniki działań w tych trzech segmentach procesu budowlanego mają:
1) regulacje administracyjno - porządkowe i techniczno-budowlane oraz ustalenia normalizacyjne,
2) poziom techniczny i organizacyjny podmiotów uczestniczących w procesie budowlanym,
3) indywidualne przygotowanie zawodowe (umiejętności) i zdolności twórcze projektantów,
4) organizacja nadzoru i kontroli.


Wymagania podstawowe
W 1988r. państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) zaakceptowały dyrektyw Nr89/106/EEC dotyczącą wyrobów budowlanych. Jej postanowienia miały doprowadzi do stworzenia jednolitego rynku wyrobów budowlanych na terenie UE i umożliwić swobodny przepływ tych wyrobów między krajami. Dyrektywa zawiera przede wszystkim postanowienia formalno-prawne mające zagwarantować działanie krajów członkowskich w sferze legislacyjnej w celu usunięcia barier w dostępie do rynku wyrobów budowlanych z innych krajów.

Wymagania określone w Dyrektywie wprowadzono do ustawy Prawo budowlane. W szczególności określa je art. 5 ustawy, następująco:
"Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno - budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej zapewniając:

1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród."


Plan bioz
Wymagania w zakresie tworzenia systemu zapewniającego bezpieczeństwo prac na budowie - wynikające z dyrektywy Rady 92/57/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie wdrożenia minimalnych wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych budowach, będącej ósmą szczegółową dyrektywą w rozumieniu art. 16 ust.1 dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy - zostały do ustawy Prawo budowlane wprowadzone ustawą z dnia 27 lipca 2001r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. z 2001 r. Nr 129 póz. 1439).
Wprowadzone zmiany nałożyły na inwestora obowiązek zapewnienia opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Obowiązki w tym zakresie ciążą również na projektancie i kierowniku budowy.


Kwalifikacje zawodowe
Osoby czynnie uczestniczące w procesie budowlanym powinny posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Potwierdzeniem posiadania wiedzy i praktycznych umiejętności pozwalających na czynne uczestnictwo w procesie budowlanym i wykonywanie w nim czynności wpływających na bezpieczeństwo, oraz jakość wykonywanych robót jest posiadanie uprawnień budowlanych.
Uprawnienia budowlane w Polsce nadawane są od 1928r. Od tego czasu kilkakrotnie zmieniały się przepisy regulujące zasady nadawania uprawnień budowlanych, jednak każda zmiana przepisów zachowywała w mocy uprawnienia nadawane wcześniej i w zakresie w jakim zostały one nadane.
W zakresie kwalifikacji zawodowych zasadą jest, że samodzielne funkcje techniczne w budownictwie w Polsce (oprócz rzeczoznawstwa budowlanego, które jest regulowane w sposób specyficzny) mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją. Obecnie kompetencje tych osób potwierdza decyzja o nadaniu uprawnień budowlanych wydawana przez samorząd zawodowy (okręgowe komisje kwalifikacyjne).

Aktualnie, zgodnie z art. 12 ust. 1 z ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno - organizacyjnych a w szczególności:

1. projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowani nadzoru autorskiego;
2. kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi;
3. kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów;
4. wykonywanie nadzoru inwestorskiego;
5. sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych;
6. rzeczoznawstwo budowlane.

Nie jest wykonywaniem samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie wykonywanie czynności pomocniczych oraz wykonywanie czynności pod nadzorem osoby uprawnionej i na odpowiedzialność osoby posiadającej uprawnienia.
Istotnym elementem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie jest samodzielne wykonywanie określonych czynności przez osobę do tego upoważnioną (uprawnioną) bez niczyjego nadzoru.
Nie ma natomiast znaczenia, czy działalność taka wykonywana jest regularnie jako działalność zawodowa, czy też sporadycznie lub okazjonalnie (nawet nieodpłatnie). Przepisy nie uzależniają prawa do uzyskania uprawnień budowlanych w Polsce od obywatelstwa osoby ubiegającej się o nie.

Warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. Nadawanie uprawnień budowlanych - w specjalnościach określonych w ustawie Prawo budowlane w art. 14 ust. 1 pkt 1-5 - należy do zadań i kompetencji samorządów zawodowych w budownictwie. Uprawnienia budowlane są udzielane - bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie - do:

1. projektowania;
2. kierowania robotami budowlanymi;
3. projektowania i kierowania robotami budowlanymi.

W uprawnieniach budowlanych określa się specjalność i ewentualną specjalizację techniczno-budowlaną oraz zakres prac projektowych lub robót budowlanych obojętnych danym uprawnieniem.

Prowadzenie postępowania kwalifikacyjnego w sprawach nadawania uprawnień budowlanych, przeprowadzanie egzaminów w sprawach nadania uprawnień budowlanych, wydawanie decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych należy do kompetencji Okręgowej Komisji Kwalifikacyjnej Izby Inżynierów Budownictwa (lub Okręgowej Izby Architektów) właściwej według miejsca zamieszkania osoby zainteresowanej ich uzyskaniem. Okręgowe izby inżynierów budownictwa udzielają uprawnień budowlanych w specjalnościach:

1. architektonicznej (art. 14 ust. 1 pkt 1 w zakresie określonym w art. 14 ust. 3 pkt 2-4) z wyłączeniem uprawnień do projektowania bez ograniczeń, nadawanie których należy do kompetencji okręgowych izb architektów;
2. konstrukcyjno-budowlanej (art. 14 ust. 1 pkt 2);
3. drogowej (art. 14 ust. 1 pkt 2a);
4. mostowej (art. 14 ust. 1 pkt 2b);
5. kolejowej (art. 14 ust. 1 pkt 2c);
6. wyburzeniowej (art. 14 ust. 1 pkt2d);
7. telekomunikacyjnej (art. 14 ust. 1 pkt2e);
8. instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych (art. 14 ust. 1 pkt 4);
9. instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych (art. 14 ust. 1 pkt 5).


Roboty budowlane
Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31 (art.28 ustawy Pb).

Artykuły 29-31 określają obiekty i roboty, które można realizować na podstawie zgłoszenia (które nie wymagają pozwolenia na budowę).

Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto:

1) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowyi zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniui zagospodarowaniu przestrzennym,
2) złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, (art.32 ust.4)


Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć cztery egzemplarze projektu budowlanego.
Wymagania, jakim powinien odpowiadać projekt budowlany, określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3.07.2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz.1133).

do góry